THE IMPORTANCE OF BEING EARNEST: SAME-SEX COUPLES PROVISIONS IN ITALY AND POLAND UNDER THE EUROPEAN MULTI-LEVEL LEGAL ORDER

Angelo Viglianisi FERRARO, Daniele D’ALVIA, Joanna HABERKO

Resumo


Objective: This paper aims to compare the legal systems of Poland and Italy in relation to rights recognized to unmarried same-sex couples.

Methodology: The legal research is mainly conducted through the methodology of comparative law. This is the main criterion to highlight limits and perspectives of the European legal systems through a detailed analysis of their respective legal formats, namely judicial decisions and statutory laws.

Results: The comparative study is not only showing similarities and differences, but it is contextualizing provisions’ conflicts and tensions between domestic and international legal environments where the rights to a family life for instance is considered as one of the most important human rights to be recognized to de facto couples as well as to unmarried same-sex couples.

Contributions: The paper argues that a multi-level dimension of rights can shape national rights as well as being the main changing force to further nurture social changes and political reforms towards a more equal and one could say fairer legal system where European legal principles can coexist with different national rights within a complex and multi-level legal order.

Keywords: Comparative law; Democracy; Human rights; Legislative reforms; Same-sex couples

RESUMO

Objetivo: o objetivo deste artigo é comparar os sistemas jurídicos da Polônia e da Itália em relação aos direitos reconhecidos aos casais não casados do mesmo sexo.

Metodologia: A pesquisa jurídica é realizada principalmente por meio da metodologia do Direito comparado. Este é o principal critério para evidenciar os limites e perspetivas dos sistemas jurídicos europeus em uma análise detalhada dos respectivos formatos jurídicos, nomeadamente decisões judiciais e leis.

Resultados: O estudo comparativo não mostra semelhanças e diferenças, mas contextualiza os conflitos e tensões das disposições entre os ambientes jurídicos nacionais e internacionais onde o direito à vida familiar, por exemplo, é considerado um dos direitos humanos mais importantes a serem reconhecidos para casais de facto, bem como para casais não casados do mesmo sexo.

Contribuições: O artigo argumenta que uma dimensão multinível dos direitos pode moldar os direitos nacionais, além de ser a principal força de mudança para promover mudanças sociais e reformas políticas em direção a um sistema jurídico mais igualitário e mais justo, onde os princípios jurídicos europeus podem coexistir com diferentes direitos nacionais dentro de uma ordem jurídica complexa e multinível.

Palavras-chave: Direito comparado; Democracia; Direitos humanos; Reformas legislativas; Casais do mesmo sexo.


Palavras-chave


Comparative law; Democracy; Human rights; Legislative reforms; Same-sex couples

Texto completo:

PDF (English)

Referências


AULETTA, T. Ammissibilità nell’ordinamento vigente del matrimonio fra persone del medesimo sesso, in Nuova giur. civ. comm., 2015, p. 654

BANASZKIEWICZ, B. Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny”. O niektórych implikacjach art. 18 Konstytucji RP, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2013

BANASZKIEWICZ, B. Problem konstytucyjnej instytucjonalizacji związków homoseksualnych, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2004, no. 2

BANASZKIEWICZ, B. The new wave of interest in marriage in constitutional law. Reflection on the Central European experience, Warszawa 2016

BORYSIAK, W. Konstytucja RP. Art. 1–86. Komentarz, ed. M. SAFJAN, L. BOSEK, Warszawa 2016

COLAIANNI, N. Matrimonio omosessuale e Costituzione, in Corr. giur., 2010, p. 845

CZECH, B. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. K. PIASECKI, Warszawa, 2011.

GAJDA, J. Zawarcie małżeństwa, in: System Prawa Prywatnego, ed. Z. RADWAŃSKI, vol. 11, Prawo rodzinne i opiekuńcze, ed. T. SMYCZYŃSKI, Warszawa 2014

GARLICKI, L. Artykuł 18 in: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, vol. III, Warszawa 2003, uwaga 8

GATTUSO,M. Nasce il matrimonio sottoposto a condizione risolutiva, ovvero sul caso Bernaroli, in www.personaedanno.it, y por A. RUGGERI, Il matrimonio “a tempo” del transessuale: una soluzione obbligata e … impossibile?, in Consulta online, 2015.

GOŁOWKIN, M. Rodzina jako wartość chroniona w Konstytucji na tle europejskich standardów ochrony praw człowieka in: Polska wobec europejskich standardów praw człowieka, ed. T. JASUDOWICZ, Toruń 2001

HABERKO, J. Pojęcie osoby bliskiej w prawie cywilnym, Przegląd Sądowy. 2011, no. 3

HABERKO, J. Ustawa o leczeniu niepłodności. Komentarz, Warszawa. 2016.

HARTWICH, F. Związek partnerski jako spółka cywilna, Prawo Spółek, no.2, 2011.

KALUS, P. Konstytucyjne źródła zasad polskiego prawa rodzinnego in: Prawo a wartości. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Nowackiego, ed. I. BOGUCKA, Z. TOBOR, Kraków 2003

KOWALSKI, G. Założenia prawa rodzinnego w świetle Konstytucji RP in: Prawo rodzinne w dobie przemian, ed. P. KASPRZYK, P. WIŚNIEWSKI, Lublin 2009.

ŁĄCZKOWSKA, M. Charakter prawny rejestrowanego związku partnerskiego w świetle polskich projektów regulacji, in: Związki partnerskie. Debata na temat projektowanych zmian prawnych, ed. M. ANDRZEJEWSKI, Toruń 2013

ŁĘTOWSKA, E; WOLEŃSKI, J. Instytucjonalizacja związków partnerskich a Konstytucja RP z 1997 r., Państwo i Prawo 2013, no. 6, p. 26–29

MĄCZYŃSKI, A. Konstytucyjne i międzynarodowe uwarunkowania instytucjonalizacji związków homoseksualnych in: Związki partnerskie. Debata na temat projektowanych zmian prawnych, ed. M. ANDRZEJEWSKI, Toruń 2013.

MIK, C. Ochrona rodziny w europejskim prawie wspólnotowym, in: Prawa rodziny – prawa w rodzinie w świetle standardów międzynarodowych. Materiały krajowej konferencji naukowej. Toruń, 22–23 X 1999 r., ed

MOSTOWIK, P. Międzynarodowe prawo prywatne i postepowanie cywilne w dekadę po wejściu w życie Traktatu Amsterdamskiego, Przegląd Sądowy 2010, no. 2, p. 33–60

MOSTOWIK, P. Kilka uwag o ochronie małżeństwa na tle Konstytucji i prawa międzynarodowego in: Wokół problematyki małżeństwa w aspekcie materialnym i procesowym, ed. J.M. ŁUKASIEWICZ, A. ARKUSZEWSKA, A. KOŚCIÓŁEK, Toruń 2017, p. 40-61.

NAZAR, Konkubinat a małżeństwo in: Księga Jubileuszowa Profesora Tadeusza Smyczyńskiego, ed. M. ANADRZEJEWSKI, L. KOCIUCKI, M. ŁĄCZKOWSKA, A.N. SCHULZ, Toruń 2008

NAZAR, M. Konkubinat; związek partnerski. in: System Prawa Prywatnego, t. 11, Prawo rodzinne i opiekuńcze, ed. T. SMYCZYŃSKI, Warszawa 2014.

NAZAR, M. Niektóre zagadnienia małżeństwa i rodziny w świetle unormowań Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997

NOWAK,I. Małżeństwo a związki partnerskie w świetle wybranych regulacji polskiego prawa podatkowego, Kwartalnik Prawa Podatkowego 2017, no. 3 p. 55-83.

PALERMO, P. Uguaglianza e tradizione nel matrimonio: dall’adulterio alle unioni omosessuali, in Nuova giur. civ. comm., 2010, II, p. 537

PAUL, B. Koncepcje rozliczeń majątkowych między konkubentami, Przegląd Sądowy 2003, no. 3.

PAWLICZAK, J. Zarejestrowany związek partnerski a małżeństwo, Warszawa 2014

PAWLICZAK, J. Legal opinion on the need and possibility of institutionalization of same-sex partnerships (in accordance with the provisions of civil and constitutional law), available at the website under the address http://ptpa.org.pl/site/assets/files/publikacje/opinie/Opinia_Potrzeba%20instytucjonalizacji%20zwiazkow%20partnerskich%20osob%20tej%20samej%20plci.pdf.; K. WARECKA, Oliari i inni przeciwko Włochom – wyrok ETPC z dnia 21 lipca 2015 r., skarga no. 18766/11, LEX/el. 2015.

PLICH, P. Związki quasi-małżeńskie w polskim prawie prywatnym międzynarodo-wym (po nowelizacji k.k), Państwo i Prawo. 2011, vol. 2

RADWAŃSKI, Z. Konstytucyjna ochrona małżeństwa, macierzyństwa i rodziny in: Prace cywilistyczne. Księga pamiątkowa dla uczczenia 40-lecia pracy naukowej profesor Jana J. Winiarza, ed. P. Wójcik, Warszawa 1990, p. 233

RIVIEZZO,A. Sulle unioni omosessuali la Corte ribadisce: “questo” matrimonio non s’ha da fare (se non lo vuole il Parlamento). 2011.

SEGNI, M. Unioni civili: non tiriamo in ballo la Costituzione, in Nuova giur. civ. comm., 2015, II p. 707

SENATO DELLA REPUBBLICA. Xv Legislatura – Disegni Di Legge E Relazioni – Documenti. 2007. Disponible in: https://www.senato.it/service/PDF/PDFServer/BGT/00253559.pdf Accedi in: 22. março.2021.

SHAUN, Walker. 2020. Polish president issues campaign pledge to fight “LGBT ideology” in The Guardian (12 June 2020).

SMYCZYŃSKI, T. Rodzina i prawo rodzinne w świetle nowej Konstytucji RP, Państwo i Prawo 1997, vol. 11, p. 188

WINCZOREK, P. Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Warszawa 2008.




DOI: http://dx.doi.org/10.26668/revistajur.2316-753X.v3i65.5725

Apontamentos

  • Não há apontamentos.




Revista Jurídica e-ISSN: 2316-753X

Rua Chile, 1678, Rebouças, Curitiba/PR (Brasil). CEP 80.220-181

Licença Creative Commons

Este obra está licenciado com uma Licença Creative Commons Atribuição-NãoComercial 4.0 Internacional.